DOKTORUNUZ BU TÜR BİLGİLERE SAHİP DEĞİLSE!

Alzheimer hastalığı sonu bunamayla biten hastalıkların en sık raslananı. Bunama yapan beyin hastalıklarının yaklaşık olarak yarısı Alzheimer. Ancak ne bunama sadece Alzheimer demek ne de Alzheimer sadece bunama demek. Neden?

1.Alzheimer dışında bunama yapan hastalıklar var.Yani bunama kavramı sadece Alzheimer'ı içermiyor. Bunama kimi zaman Parkinsonla kimi zaman kronik alkol kullanımıyla kimi zaman kafa travmalarından sonra kimi zaman da psikiyatrik bir hastalığın içinden ortaya çıkabilir.

2.Alzheimer eşittir bunama anlayışı da doğru değil. Çünkü Alzheimer hastalığının beyinde ve hastada evreleri var. Bu evreler hastasına göre değişmekle birlikte başlangıca yakın bir noktaya gitmek için en az 10-15 yıl geriye gitmek gereki-yor. Dikkatli bir sorgulamayla gidildiğinde ise karşımıza çıkan bunama filan değil, ya zihinsel ya da gündelik hayat becerile-riyle ilgili ufak tefek aksamalar ve çoğu kez normal kabul edilen şeyler. Burada önemli olan, belirli bir yaştan sonra (50 diyelim) kolonoskopi yaptırır gibi, efor testi yaptırır gibi, kan testleriyle çekap yaptırır gibi beyin incelemesine girmek , gittiğimiz doktor gerekli görmese bile.

Bugün Alzheimer dışı bir bunama çeşitinden söz etmek istedim. Bu bunamanın hastalarına nörolojide değil daha çok psikiyatride raslarsınız. Adı genel olarak Fronto-temporal Demans (FTD). Adından da anlaşılacağı üzere beynin daha çok öne doğru olan iki lobuyla ilgili. Alzheimer ise şekilden de görüldü-ğü gibi beynin arkasına doğru algı merkezlerini içerecek bir etkilenme yaratıyor. FTD'ye neden daha çok psikiyatride raslıyoruz? (psikiyatrların çoğu tanımasa bile o hastalar arasında raslanıyor) Çünkü bu hastalarda unutkanlık belirgin değil ve daha erken yaşlarda başlıyor. Davranış loblarını ilgilendirdiği için davranış bozuklukları ön planda.

Diyelim ki, 50 yaşlarında bir bey ya da bayan önceden olmadığı biçimde aşırı şakacı, geçmiştekinden daha fazla konuşkan ve sosyal ortamlarda kurallara uymayan bir kişi oluyor. Bu yaşlarda bu tür kişilik ve davranış değişikliğinin en sık raslanan nedeni FTD yani Ön Lob Bunaması. Şekilde beyindeki etkilenmenin Alzheimer'a göre ne kadar farklı olduğu anlaşılıyor zaten! Bu bunama türünün çeşitleri var; Bazen kelime bulma zorlukları ve onların yerine "şey" kullanımlarıyla, bazen daha çok bir elde ortaya çıkan beceri bozukluğuyla ortaya çıkabilir. Bunlardan hiç birinde de unutkanlık üzerinden yorumlanan alışılmış bunama belirtileri yoktur. Klasik sorumuz: Ne yapalım? Üstüne basa basa yeniden söylemekte fayda var:

DOKTORUNUZ BU TÜR BİLGİLERE SAHİP DEĞİLSE İKİ SEÇENEĞİNİZ VAR DEMEKTİR: YA YANLIŞ BİR TANININ ESİRİ OLURSUNUZ YA DA BASTIRIP "HASTAMA BİR MR ÇEKTİRMEK VE ZİHİN TESTİ YAPTIRMAK İSTİYORUM" DERSİNİZ!